Գործնական աշխատանք

65. Կազմի´ր տրված գոյականների հոգնակին: Փոր­ձի´ր բացատրել, թե ո՞ր բառերին է  -եր  վերջավորություն ավելանում, ո՞ր բառերին՝ -ներ.

Ա.  Ծառ-ծառեր, ձայն-ձայներ, հոտ-հոտեր, քար-քարեր, կով-կովեր,  արջ-արջեր,  փունջ-փնջեր, լուր-լուրեր, բառ-բառեր, բեղ-բեղեր, հայ-հայեր, հայր-Հայրեր, ցեղ-ցեղեր, սիրտ-սրտեր, գիր-գրեր, ձյուն-ձյուներ, սյուն-սյուներ, պատ-պատեր, հույն-Հույներ, ձու-ձվեր, սուր-սրեր, քիթ-քթեր, քույր-քույրեր, մայր-մայրեր, ձեռք-ձեռքեր, ոտք-ոտքեր, տատ-տատեր, պապ-պապեր:

Բ. Եղբայր-Եղբայրներ, աթոռ-աթոռներ, պապիկ-պապիկներ, տատիկ-տատիկներ, գրպան-գրպաններ, թութակ-թութակներ, եղնիկ-եղնիկներ, ոչխար-ոչխարներ, սեղան-սեղաններ, թռչուն-թռչուններ, մեքենա-մեքենաներ, բարեկամ-բարեկամներ, աշակերտ-աշակերտներ, մատյան-մատյաններ, հեռախոս-հեռախոսներ, ծաղկավաճառ-ծաղկավածներ, պանրագործարան-պանրագործարաններ:

Ա խմբում բոլոր վերջածանցները եր-ն էր:

Բ խմբում բոլոր վերջածանցները ներ-ն էր:

66. Բառակապակցություններ  կազմի´ր՝ հարցում արտահայտող  բառի փոխարեն տրված գոյականները գրելով:

Ծանոթանալ ո՞ւմ հետ, ինչի՞ն:

Ծանոթանալ մրցակցին:

Ծանոթանալ կարծիքի հետ:

Ծանոթանալ տեսակետին:

Ծանոթանալ գրքին:

Ծանոթանալ մեքենային:

Ծանոթանալ աղջկա հետ:

Ծանոթանալ տղայի հետ:

Ծանոթանալ զբոսաշրջիկի հետ:

Մրցակից, կարծիք, տեսակետ, գիրք, մեքենա, աղջիկ, տղա, զբոսաշրջիկ:

69.         Նախադասություններն ավարտի´ր:

Մի մարդ շուկայից ոչ թե ձեռնասուն կաքավ գնեց . այլ լոլիկ:

Սի մարդ շուկայից  ձեռնասուն կաքավ գնեց, ուրեմն կբազմացնի:

Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց, իսկ գազար մոռացավ գնել:

Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց,  որովհետև… ուզում էր նվեր անել ընկերոջը:

Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց, որը….. շատ մեծ էր:
Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց, որից…. փոքր կաքավներ ծնեցին:
Մի մարդ շուկայից  ձեռնասուն կաքավ գնեց,  որին… դժվար էր տանը պահելը:

Մի մարդ շուկայից  ձեռնասուն կաքավ գնեց, երբ քսան վեց տարեկան էր:

Սի մարդ  ձեռնասուն կաքավ գնեց այնտեղից, որտեղից գնել էր տոնածառ:

Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց, թեև… նա լավը չէր:

70. Տրված բառազույգերի արմատները տեղափոխելով՝ նոր բառեր  ստացի´ր (օրինակ՝ բարեժպիտ, մանկամիտ — բարեմիտ, մանկամպիտ):  Ստացված բառերի  իմաստները բացատրի´ր:

ա) Ջրահարս, ծովանկար-ծովահարս, ջրանկար: բ) ժանգապատ, արծաթագույն-արծաթապատ, ժանգագույն: գ) հողմածին, ջրաղաց-ջրածին, հողմաղաց: դ) զորագունդ, երկրամաս-երկրագունդ, զորամաս:

71.                Տրված բառերը գործածելով՝  պատմությո´ւն հորինիր:

Կառուցել, սուր, լուր, մուր, կտոր, կուտակել,  կարաս, կա­տար, կտուր, կապիկ, կատու:

Մի մարդ կենդանաբանական այգի կառուցեց: Նա ուներ, մի սուր քթով մեծ և սիրուն ձուկ: Նրան նույնպես տարավ այնտեղ: Կենդանաբանական այգին ուներ մի հետաքրքիր տեսք՝ նա ուներ կտուր: Տերը լսեց մի լավ լուր, նրանց երկիր են բերում կապիկներ, կատուներ, շներ, փղեր և նա շատ ուրախացավ: Նա ուներ մի մեծ կարաս որի մեջ էին գտնվում նրա փողերը: Նա գնեց նրանց և տարավ կենդանաբանական այգի: Նրա վրա կուտակվեց շատ աշխատանք այդ ամենից հետո: ամեն կենդանու ամեն օր հասնում էր մի մեծ կտոր չալաղաջ: Նրանք այնտեղ ունեին նաև մի վառարան որի մեջ կար շատ-շատ մուր: