Category: Ֆիզիկա 8

                 Փորձ 1

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր.2 սրվակ,մանր ավազ,ջուր,կալիումի պերմանգանատ.սրվակների համար նախատեսված պատվանդան։

Աշխատանքի ընթացքը. սրվակները դիր պատվանդանին և նրանց մեջ լցրու կեսից մի քիչ շատ ավազ մեկի մեջ,իսկ մյուսի մեջ,նույն քանակությամբ կալիումի պերմանգանատի լուծույթ:Ուշադրություն դարձրու 2 սրվակնում եղած ջրի և ավազի մակարդակներին և գրիր, թե ինչ ես կարծում,եթե 2 սրվակներ պարունակությունները դատարկես՝ լցնես մեկը մյուսի վրա,ի՞նչ տեղի կունենա ,կտեղավորվի՞ երկուսի պարունակությունը մեկ սրվակում ամբողջությամբ,թե՞ կթափվի:

1. Ենթադրություն՝
Կարծում եմ, որ եթե սրվակների պարունակությունները միավորենք, կտեղավորվեն մեկ սրվակում առանց թափվելու։ Ավազի հատիկների արանքում կան դատարկ տարածություններ, որոնք կարող են «կլանել» որոշ քանակությամբ հեղուկ։

2.Այժմ կատարիր փորձը,այսինքն ներկված ջուրը զգուշությամբ և դանդաղ լցրու ավազի վրա,և նկարագրիր փորձի արդյունքը:

3.Ինչ տեղի ունեցավ ներկված ջրի հետ՝տեղավորվե՞ց երկրորդ սրվակի մեջ:

Եզրակացություն.համարո՞ւմ ես ,որ այս փորձով ապացուցվեց վարկածի իրավացիությունը:

1. Ենթադրություն՝
Կարծում եմ, որ եթե սրվակների պարունակությունները միավորենք, կտեղավորվեն մեկ սրվակում առանց թափվելու։ Ավազի հատիկների արանքում կան դատարկ տարածություններ, որոնք կարող են «կլանել» որոշ քանակությամբ հեղուկ։

---

2. Փորձի արդյունքի նկարագրություն՝
Երբ ներկված ջուրը դանդաղ լցվեց ավազի վրա, այն սկսեց ներթափանցել ավազի հատիկների արանքներով՝ առանց սրվակից դուրս գալու։ Ջուրը աստիճանաբար իջավ և «նստեց» ավազի մեջ, և հեղուկը ամբողջությամբ տեղավորվեց սրվակում։

---

3. Ինչ տեղի ունեցավ ջրի հետ՝ տեղավորվե՞ց:
Այո՛, ներկված ջուրը ամբողջությամբ տեղավորվեց ավազ պարունակող սրվակում։ Դա հնարավոր եղավ, քանի որ ջուրը լցվեց ավազի հատիկների միջև եղած դատարկ տարածություններում։

Նպատակը․ ճոճանակի թելի երկարությունից տատանումների պարբերության և հաճախության կախվածության պարզաբանումը:

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր․անցքով կամ կեռիկով գնդիկ,թել,ամրակալան՝կցորդիչով և թաթով,վայրկենաչափ կամ վայկենացույց, չափաժապավեն, մկրատ։

Աշխատանքի ընթացքը․ չափաժապավենով չափեցի 100սմ երկարությամբ թելը և մկրատով կտրեցի։ Թելից կախեցի կեռիկով նետաղյա գնդիկը, այն կախեցի ամրականլանի կցորդիչից (կստացվի թելավոր  ճոճանակ),այն կախեցի այնպես,որ փոքր-ինչ սեղանից կամ գետնից  բարձր լինի:Չափաժապավենը դրեցի գնդիկի տակ և գնդիկը շեղեցի հավասարակշռության դիրքից 8-ից  10սմ, և բաց թողեցի, այդ պահին մկացրեցի վարկյանաչափը: Չափեցի  40   լրիվ տատանումների ժամանակը,բանաձևերով հաշվեցի տատանումների պարբերությունը և հաճախությունը: Փորձի արդյունքները՝
l=100սմ T=t/N=
t= ν=N/T=
n=
T,ν = ?

Փորձը կրկնել՝ կարճացնելով թելը չորս անգամ,տատանումների լայնույթը դարձնելով 2սմ- ից 3սմ:

Անել եզրակացություններ՝ճոճանակի թելի երկարությունից տատանումների պարբերության և հաճախության կախումների վերաբերյալ։

Գ.Մխիթարյանի <<Գիտելիքների ստուգման առաջադրանքներ մաս II  >>-ից էջ3 -ից մինչև էջ8 -ի տարբերակները:

Այն էներգիան, որով մարմինը օժտված է իր շարժման հետևանքով
անվանվում է կինետիկ էներգիա։ Պատ.՝1

1.կինետիկ 2. պոտենցիալ

Սեղմված զսպանակի էներգիան պոտենցիալ էներգիայի օրինակ է։ Պատ.՝2

1. կինետիկ 2. պոտենցիալ

Գիրքը դրված է սեղանին։ Հատակի նկատմամբ այն օժտված է պոտենցիալ
էներգիայով։

Սեղանի վրա դրված գիրքը հատակի նկատմամբ օժտված է պոտենցիալ էներգիայով:

1. կինետիկ 2. պոտենցիալ

Բրատսկի ՀԷԿ – ում ամբարտակից առաջ և նրանից հետո ջրի
մակարդակների տարբերությունը 100մ է։ Ի՞նչ էներգիայով է օժտված
ամբարտակում գտնվող ջուրը: Պատ.՝2

1. կինետիկ 2. պոտենցիալ

100 մ V բարձրության վրա ամբարտակում գտնվող ջուրը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով:

Աշխատանքի նպատակը․

1․Համոզվել,որ ուսումնասիրվող շարժումը հավասարաչափ արագացող է։

2․Կարողանալ ճանապարհի և ժամանակի օգնությամբ որոշել թեք ճոռով շարժվող գնդիկի շարժման արագացումը ։

3․Հաշվելով շարժման ճանապարհը և արագացումը կարողանալ հաշվել ժամանակը։

Աշխատանքը կատարելու համար պետք է իմանալ․

1․Հավասարաչափ շարժման հիմնական բանաձևերը․

V=at  S=at²/2 ՝ այս բանաձևից a= 2S/t²

2․Արագացման սահմանումը,բանաձև,միավորը։

Այն ֆիզիկական մեծությունը որը հավասար է մարմնի շարժման արագության փոփոխության և այն ժամանակամիջոցի հարաբերությանը, որի ընթացքում կատարվել է այտ փոփոխությունը, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում: Նշանակում ենք անգլերեն a-տառով` լատիներեն (ակսլերատիո) որը նշանակում է թարգմանաբար արագացում:

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր․մետաղե ճոռ․պողպատե գնդիկ,վայրկենաչափ․մոտաղյա բաժակ,չափաժապավեն,ամրակալան։

Փորձի ընթացքը․

Ամրակալանին ամրացրեցի ճոռը,որոշակի անկյան տակ։Ճոռի հիմքին տեղավորեցի մետաղյա բաժակը։Չափեցի ճոռի երկարությունը։Դա կլինի այն ճանապարհը(S),որը կանցնի գնդիկը փորձի ժամանակ։Բաց թողեցի գնդիկը և միաժամանակ աշխատեցրեցի վայրկենաչափը։Երբ գնդիկը կբախվի արգելակին կանգնեցրեցի վայկենաչափը և գրանցեցի շարժման ժամանակը՝կլորացնելով վայրկյանի տասնորդական մասով։Փորձը կրկնեցի երեք անգամ և հաշվիր չափված ժամանակների միջին արժեքը՝t=(t₁+t₂+t₃)/3:Հաշված ժամանակը ընդունեցի որպես գնդիկի շարժման ժամանակ։Վերևի բանաձևով հաշվեցի արագացումը՝ a= 2S/t²

Այժմ նույն փորձը ,նույն կերպ կրկնեցի S-ի համար ընտրելով երկու ուրիշ չափեր։

Փորձ 1

S=1.1մ                         t=(t1+t2+t3)/3=(1.3վ+1.2վ+0.5վ)÷3=1վ

t1=1.3վ                        a= 2S/1²=2×1.1մ/1վ²=2.2

t2=1.2վ

t3=0.5վ

a-2.2

Փորձ 2

S=                         t=(t1+t2+t3)/3=

t1=                        a= 2S/t2

t2=

t3=

Փորձ 3

S=                         t=(t1+t2+t3)/3=

t1=                        a= 2S/t2

t2=

t3=

Կատարածդ փորձերից արա վերջնական եզրակացություն,գնդիկի շարժումը թեք ճոռով———

1․հավասարաչափ է։

2․անհավասարաչափ արագացող է։

3․ հավասարաչափ արագացող է։Ինչո՞ւ։

Աշխատանքի նպատակը հաշվել ջրում ընկղմված մարնի վրա ազդող արդիմեդյան ուժը և փորձով ստուգել ստացված արդյունքը:

Համառոտ տեսություն: Համաձայն Արքիմեդի օրենքի իր մեջ ընկղմված մարմնի վար ազդում է ուղղաձիգ դեպի վեր ուղված ուժը, որը հավասար է մառմնի առտամված հեղուկի կշիռի

1. Եթե չափենք որևէ մարմնի կշիռը օդում՛ P0, հեղուկում Եթե չափենք որևէ մարմնի կշիռը օդում՛ P0, հեղուկում P1 ապա Արքիմեդյան ուժը հավասր կլինի դրանց տարբերությունը fԱ:
2. 1 ապա Արքիմեդյան ուժը հավասր կլինի դրանց տարբերությունը fԱ:
3. Արքիմեդյան ուժը կարելի է որոշել նաև fԱ = ρh g vs, ρհ հեղուկի խտությունն է vմ մարմնի ծավալը, g Հաստատուն թիվ է g = 9.8 N

Անհրաժեշտ և նյութեր, ամրակալան՛ կցորդիչով, ջրթափ անոթ, ուժաչափ, չափագլան, պինդ մարմին իր ծավալով բաժակ, վերամբարձ սեղան, ջուր:

Ձորձի ընթացքը, ամրակալանին կցորդիչին ամրացրեցի ուժաչափը ուժաչափի կեռիկից կախեցի բաժակը և մարմինը: Մարմնի կշիռը օդում ρ0 = 1.5 N

Վերամբարց սեղանի վրա դրեցի ջրթափ անոթը նրա մեջ լցրեցի մինջև կարմիր գիջը ջուր, նրա տակ դրեցի չափագլանը և սկսեցի վերամբարց սեղանը բարցացրեցի այնքան մինջը ամբողջությամբ մարմինը ընկղմվեց ջրի մեջ, նայեցի ցուցմունքին ուժաչաջի եղավ р1 = 0,5 N

Կրկնել,պատասխանները տեղադրել բլոգներում

1.ինչ է նշանակում «ֆիզիկա» բառը

2.որն է ֆիզիկայի հիմնական խնդիրը

3.ինչ է ուսումնասիրում ֆիզիկան-Ֆիզիկան ուսումնասիրում է բնության մեջ տեղի ունեցող երևույթները:

4.քննարկել  ինչ է բնությունը-Բնությունը այն է ինչ շրջապատում է մարդուն:

5.ինչ ես հասկանում բնության երևույթ ասելով

6.ինչ է նյութը։

7.թվարկել ֆիզիկական երևույթների տեսակները

8.ինչ է ֆիզիկական մարմինը:

9.:Բերեք օրինակներ:

10.ինչ է մատերիան

11.ինչպես ենք գիտելիքներ ձեռք բերում բնության երևույթների մասին

12.ինչ է փորձը և ինչով է այն տարբերվում դիտումից

13Ինչ է վարկածը։Ինչ է օրենքը։

14..Ինչ է նշանակում չափել որևէ ֆիզիկական մեծություն:

15.Երկարության հիմնական և այլ  միավորները:Չափման գործիք

16․Երկարության հիմնական և այլ  միավորները:Չափման գործիք

17.Ինչ է չափիչ սարքի սանդղակ

18․Որն է չափիչ սարքի չափման սահմանը

19․Ինչն են անվանում սանդղակի բաժամնման արժեք

20.Ինչից է կախված չափման սխալը

21.Ինչն են անվանում մեխանիկական շարժում

22.որ մարմինն են անվանում հաշվարկման մարմին

23.Ինչն են անվանում նյութական կետ

24.Ինչն են անվանում շարժման հետագիծ

25.Ինչն են անվանում մարմնի անցած ճանապարհ

26.Ինչով է տարբերվում հետագիծն անցած ճանապարհից:

27.Ո՞ր շարժումն է կոչվում հավասարաչափ:

28․Ո՞ր մեծությունն է կոչվում հավասարաչափ շարժման արագություն ՝գրել բանաձևը

29.Ի՞նչ միավորներով է չափվում արագությունը՝ՄՀ-ում

30.Ինչպե՞ս որոշել հավասարաչափ շարժվող մարմնի անցած ճանապարհը,եթե հայտնի է նրա արագությունը ու շարժման ժամանակը,գրել բանաձևը

31.Ինչպե՞ս որոշել հավասարաչափ շարժման ժամանակը,եթե հայտնի են մարմնի արագությունն ու ճանապարհը,գրել բանաձևը:

32․Ինչպե՞ս է շարժվում մարմինը,եթե նրա վրա այլ մարմիններ չեն ազդում

33․Ո՞ր երևույթն  է կոչվում իներցիա

34․Մարմնի ո՞ր հատկությունն է կոչվում իներտություն

35.Ո՞ր մեծությունն են անվանում մարմնի զանգված

36.Ինչպե՞ս կարելի է չափել մարմնի զանգվածը

37.Ի՞նչ միավորներով է արտահայտվում զանգվածը

38.Ի՞նչն է զանգվածի չափանմուշը, միավորների ՄՀ-ում

39.Ո՞ր մեծությունն է կոչվում նյութի խտություն

40.Ինչպե՞ս է որոշվում նյութի խտությունը(բանաձևը)

41.Ի՞նչ միավորներով  է արտահայտվում նյութի խտությունը

42.Ինչպե՞ս կարելի է հաշվել մարմնի ծավալը,եթե հայտնի են նրա զանգվածը և նրա խտությունը(բանաձևը)

43.Ինչպե՞ս կարելի է հաշվել մարմնի զանգվածը,եթե հայտնի են նրա ծավալը և նյութի խտությունը(բանաձևը):

Ինչն են անվանում մեխանիկական շարժում

44.բերել մեխանիկական շարժման օրինակներ

45.որ մարմինն են անվանում հաշվարկման մարմին

46.Ինչն են անվանում նյութական կետ

47.Որ դեպքում մարմինը կարելի է համարել նյութական կետ,.որ դեպքում՝ոչ

48.Ինչն են անվանում շարժման հետագիծ

49.Ինչն են անվանում մարմնի անցած ճանապարհ

50.Ինչով է տարբերվում հետագիծն անցած ճանապարհից:

51.Ո՞ր շարժումն է կոչվում հավասաաչափ:

52.Ո՞ր մեծությունն է կոչվում հավասարաչափ շարժման արագություն ՝գրել բանաձևը

53․Ի՞նչ միավորներով է չափվում արագությունը՝ՄՀ-ում

54․Ինչպե՞ս որոշել հավասարաչափ շարժվող մարմնի անցած ճանապարհը,եթե հայտնի է նրա արագությունը ու շարժման ժամանակը,գրել բանաձևը

55.Ինչպե՞ս որոշել հավասարաչափ շարժման ժամանակը,եթե հայտնի են մարմնի արագությունն ու ճանապարհը,գրել բանաձևը:

56.Ի՞նչ է բնութագրում ուժը:

57.Ո՞ր ուժն է կոչվում 1նյուտոն(1Ն):

58.Ինչպիսի՞ մեծություն է ուժը:

59.Ո՞ր ֆիզիկական  մեծություններն են վեկտորական,և որոնք՝սկալյար

60․Ի՞նչ բանաձևով է որոշվում ծանրության ուժը

61.Ո՞ր երևույթն է կոչվում դեֆորմացիա

62.Դեֆորմացիայի  օրինակների քննարկում

63.Ո՞ր դեֆորմացիան է կոչվում առաձգական ,որը՝պլաստիկ:Բերել օրինակներ

64.Ո՞ր ուժն են անվանում ծանրության ուժ

65.Ինչպե՞ս է կախված ծանրության ուժը  մարմնի զանգվածից

66.Ո՞ր ուժն են անվանում առաձգական ուժ,և ինչպե՞ս է այն ուղղված:

67.Հուկի օրենքի ձևակերպում

68.Հուկի օրենքն արտահայտող բանաձևը

69.Ի՞նչ կառուցվածք ունի ուժաչափը

70.Ո՞ր օրենքի վրա է հիմնված ուժաչափի աշխատանքը

71.Բերել շփման առկայությունը հաստատող օրինակներ:

72.Ինչո՞վ է պայմանավորված շփումը

73.Թվարկել շփման տեսակները:

74.Ինչպես կարելի է մեծացնել շփումը

75.Ինչպես կարելի է փոքրացնել շփումը

76.Որ ուժն է կոչվում համազոր:

77.Ե՞րբ է ֆիզիկայում օգտագործվում <<աշխատանք>> հասկացողությունը

78.Ինչպե՞ս հաշվել աշխատանքը:Ո՞րն է աշխատանքի բանաձևը

79.Ի՞նչ միավորով է արտահայտվում աշխատանքը, միավորների ՄՀ-ում

80.Ի՞նչն է կոչվում հզորություն

81.Ինչպե՞ս հաշվել հզորությունը:Ո՞րն է հզորության բանաձևը և միավորը

82.Ինչպե՞ս հաշվել աշխատանքը՝իմանալով հզորությունը և աշխատանքը կատարելու ժամանակամիջոցը

83.Որո՞նք են պարզ մեխանիզմները

84.Ի՞նչ է լծակը:

85.Ի՞նչն են անվանում ուժի բազուկ

86.Ճախարակի ՞ինչ տեսակներ գիտենք:

87.Ո՞ր ճախարակն է կոչվում անշարժ:

88.Ո՞ր ճախարակն է կոչվում շարժական:

89․Ո՞ր մեծոթւյունն է կոչվում մեքենայի կամ մեխանիզմի օգտակար գործողության գործակից,բանաձևը

90.Ձևակերպել մեխանիկայի <<ոսկե կանոնը>>

91.Ի՞նչն են անվանում մարմնի կշիռ:

92.Ի՞նչ բնույթի ուժ է մարմնի կշիռը:

93.Ինչպե՞ս է ուղղված մարմնի կշիռը,և որտեղ է այն կիրառված

94.Ի՞նչ բանաձևով է որոշվում մարմնի կշիռը:

95.Պարզաբանել մարմնի կշռի և ծանրության ուժի

96.Ո՞ր ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում ճնշում:

97.Գրել ճնշումը   սահմանող  բանաձևը:

98․1․Ինչո՞վ է պայմանավորված գազում ճնշումը:

99․Ինչո՞ւ են գազերը ճնշում գործադրում անոթի պատերին։

100․Ճնշման բնույթը հեղուկներում:Հեղուկի ճնշում:Ճնշման հաղորդումը հեղուկներում և գազերում:

101Ձևակերպիր Պասկալի օրենքը:

102Ի՞նչ է հիդրոստատիկ ճնշում,գրիր բանաձևը