Արեն Մնացականյան Միջին դպրոց 9.5
• Ինչո՞ւ Տիգրան արքայազնը որպես պատանդ ուղարկվեց Պարթևստան։
Որովհետև Պարթևստանի արքան կարծում էր, որ պարտությունից հետո հայերը վրեժ են լուծելու։ Եվ աապահովագրվելու համար գերի են վերցրել Տիգրանին։
• Ե՞րբ և ինչպե՞ս է տեղի ունեցել Ծոփքի վերամիավորումը Մեծ Հայքին։
Ք.ա. 94 թվականին Տիգրանը Մեծը պարտության է մատնում Ծոփքը իշխող Արտանես Երվանդունուն և Ծոփքը վերամիավորում է Մեծ Հայքին։
Աղբյուրներ
Հայոց պատմության դասագիր, էջ 85-87
Տեսաֆիլմ
https://youtu.be/rMKSXIaXpaI
ԱՐՏԱՇԵՍ ԱՌԱՋԻՆԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԸ
Իր նորահռչակ թագավորությունը հզորացնելու նպատակով Արտաշես I-ը մեծ բարեփոխումներ կատարեց։ Նա Հայկական բանակը բածանեց չորս սահմանակալ զորավարությունների՝ ըստ աշխարհի չորս կողմերի։
Վարչական բարեփոխմամբ Մեծ Հայքի տարածքը բաժանվեց 120 գավառների։
Երկրում սրվել էին հարաբերություննե և համայնական գյուղացիների և մասնավոր հողատերերի միջև։ Վերջերս բռնազավթում էին համայնակաների հողերը։ Այդպես շարունակվելու դեպքում գյուղացին այլևս ի վիճակի չէր լինի հարկեր վճարելու և զինվոր տալու պետությանը։ Արտաշեսն արգելեց գյուղացիների հողակտորների զավթումը։ Նա սահմանաբաժան քարեր տեղադրել տվեց համայնական և մասնավոր հողերի միջև։
Աղբյուրներ
Դասագիրք, էջ 81-83
տեսաֆիլմ
Դասագիրք, էջ 76-79
Արտաշես-I ինը Ք.ա 189թ-ին օգտվելով Մագնեսիայի ճակատամարտից, նա և Զարեհը Ծոփքում, իսկ Արտաշեսը մեծ Հայքում վերականգնեցին անկախությունը:
Եղել են գիտնականներ, ստեղծվել են հիվանդանոցներ, լավ բժիշկներ: Երկրները սկսել էին զարգանալ գիտությունով:
Գիտական արժեքների նշանակությունը:
Դաս 2
ՀԱՅՈՑ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ Ք.Ա. ԵՐՐՈՐԴ ԴԱՐՈՒՄ
հարցեր
Ք.ա. երրորդ դարի վերջին Հայաստանը թուլացել էր: Դա նպաստավոր պայմաններ ստեղծեց Սելևկյանների վաղեմի ծրագրի իրագործման համար, ինչին նպաստեց նաև հայերի ներքին պառակտվածությունը: Ք.ա 201 թ Սելևկյան արքա Անտիոքոս երրորդ-ի զորքերը հայազգի զորավարներ Արտաշեսի և Զարեհի գլխավորությամբ արշավեցին հայաստան:
Որովհետև այդ ժամանակ Հայաստանը թուլացել էր:
Աղբյուրներ
https://online.fliphtml5.com/fumf/qovw/#p=74
Դաս 1
ՀԱՅԿԱԶՈՒՆԻ ԵՐՎԱՆԴՈՒՆԻՆԵՐԻ ԹԱԳԱՎՈՐՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՈՒՄԸ
Աղբյուրներ
Դասագիրք, էջ 68-71
https://online.fliphtml5.com/fumf/qovw/#p=69
Հին ժամանակներում մարդիկ հավատում էին հոգիներին, և իրենց կարծիքով նրանք, կամ աստվածներն էին պաշտպանում նրանց չարիքից: Այսպիսով, երբ տարբեր ցեղեր միավորվեցին և դարձան մի պետություն, մարդիկ սկսեցին հավատալ աստծուն: Բայց աստված մեկը չէր: Ստեղծվեց բազմաստվածանությունը: Տարբեր աստվածներ ներկայանում էին, որպես տվյալ բնագավառի ներկայացուցիչ:
Բազմաստվածության հետ ստեղծվեց նաև դիցարանը: Դիցարանը աստվածների աստիճանակարգված համախմբումն էր: Երբ երկրի արքան կամ մայրաքաղաքը փոխվում էր, կարող էր փոխվել նաև գլխավոր աստվածը:
Որպեսզի հավատալ և փառաբանել նրան, աղոթել և շնորհակալ լինել:
Աղբյուրներ
Համաշխարհային պատմության դասագիրք, էջ 45-47
https://online.fliphtml5.com/fumf/yutx/#p=46
Հայոց պատմության դասագիրք, էջ 64-67
https://online.fliphtml5.com/fumf/qovw/#p=65
Դարեհ I-ը Աքեմենյան տերության ներկայացուցիչն էր. ով հաղթեց գահակալական կռիվների մեջ: Հայաստանը չճանաչեց Դարեհի գերիշխանությունը, որովհետև նա պատերազմ սկսեց իր հակարակորդների դեմ:
Ք.ա. Աքեմենյան տերությունը բաժանվեց քսան վարչական միավորների-սատրապների: Հայաստանը տասներեքերորդն էր: Հայաստանը մնաս այդ կարգավիճակում մինչև Ք.ա. թվականը: Ըստ Քսենոփոնի Հայաստանի սատրապը այդ ժամանակ Օրոնտեսն էր: Նա բարձր դիրք էր գրավում տերության մեջ:
Երվանդ III-ը Աքեմենյան տերության վերջին տիրակալն էր, ով եղել էր Հայաստանի սատրապը:
Արեն Մնացականյան 