Մաթեմատիկա

Ուղիղ և հակադարձ համեմատական մեծություններ

1.

Պարզիր, թե արդյո՞ք մեծությունների բերվող կախվածությունը ուղիղ համեմատականություն է:  

Կախվածությունը հաստատուն արագությամբ շարժվող մեքենայի անցած ճանապարհի և ծախսած ժամանակի միջև:

(ընտրիր պատասխանի ճիշտ տարբերակը)

Կախվածությունը ուղիղ համեմատական

Պատ.՝ Կախվածությունը ուղիղ համեմատական է:

2.

Պարզիր, թե արդյո՞ք բրիգադում աշխատող բանվորների թվի և աշխատանքի վրա ծախսած ժամանակի միջև կախվածությունը ուղիղ համեմատական է, հակադարձ համեմատական է, կամ համեմատական չէ:

Պատասխան՝ (ընտրիր ճիշտ տարբերակը)

  • Կախվածությունը ուղիղ համեմատական է:+
  • Կախվածությունը հակադարձ համեմատական է:
  • Կախվածությունը համեմատական չէ:

3.

Լրացրու ներքևի աղյուսակը՝ օգտագործելով թվերի միջև եղած կախվածությունը:

Պահանջվող թիվը հավասար է տրվածի քառապատիկ թվին:

տրված թիվը4567
քառապատիկ թիվը 16202428

4.

Տրված է աղյուսակ:

z2420
y50255

1. Աղյուսակի կախումը 

 համեմատական:

Պատ.՝ հակադարձ համեմատական է:

(լրացրու բառը)

2. Լրացրու աղյուսակը:

z242020
y502555

5.Ընտրիր հակադարձ համեմատական կախումների բանաձևերը:

  • k=6:n

Պատ.՝ Սա հակադարձ համեմատական է,որովհետև, երբ n-ն մեծանում է k-ն փոքրանում է:

  • 60a=b

Պատ.՝ Սա ուղիղ համեմատական է, որովհետև ինչքան a-ն մեծանա այնքան էլ b-ն կմեծանա:

  • a=b10

Պատ.՝ Սա ուղիղ համեմատական է, որովհետև ինչքան մեծանա b այնքան էլ կմեծանա a-ն:

  • a=10b

Պատ.՝ Սա հակադարձ համեմատական է, որովհետև, եթե b-ն մեծացավ ապա a-ն կփոքրանա:

  • k=n:6

Պատ.՝ Սա ուղիղ համեմատական է, որովհետև ինչքան մեծանա n-ն այնքան էլ կմեծանա k-ն:

  • ab=60

Պատ.՝ Axb=60 նշանակում է A=60:B-ի: Ինչքան B-ն մեծացավ այնքան A-ն կփոքրան, սա հակադարձ համեմատական է:

6. Նշիր «ավելորդ» բանաձևը:

b=8:d

vt=48

d=6+3b +

t=48/v

ab=3

b=3:m

7.

Հարաբերություններ

Ի՞նչ է հարաբերությունը:

Օրինակ՝ 20/5=4 սա հարաբերություն է, երբ կոտորակի համարիչն և հայտարարն իրար ենք բաժանում:

Ինչպե՞ս են կոչվում հարաբերության անդամները:

Օրինակ՝ 20/5=4 20 թիվը նախորդ անդամն է, 5 թիվը հաջորդ անդամն է: Իսկ 4 թիվը հարաբերություն է:

Արդյո՞ք թվերը փոխադարձաբար պարզ են

Արդյո՞ք 55 և 58 թվերը փոխադարձաբար պարզ են, եթե նրանց պարզ արտադրիչների վերլուծությունը այսպիսին է՝

55=5⋅11

58=2⋅29

Պատ.՝ Այո

Կոտորակի համարիչը

Որոշիր բոլոր այն թվերը, որոնք ?/6 կանոնավոր կոտորակի համարիչում x-ի փոխարեն տեղադրելով կոտորակի համարիչը և հայտարարում գրված 6 թիվը՝ լինեն փոխադարձաբար պարզ թվեր:

Պատասխան (թվերը գրիր աճման կարգով, առանց բաց տեղերի՝ դրանք անջատելով ; նշանի միջոցով):

?/6 կոտորակի համարիչում կարելի է տեղադրել x = Պատ.՝ 5/6

Ճի՞շտ է գտնված ԱԸԲ-ն

Ճի՞շտ է, որ ԱԸԲազ [10;12]=30

Պատ.՝ ոչ

Գտնել ԱԸԲաժ-ը

Պատասխան՝ ԱԸԲաժ(33;21)=3

Պատ.՝ 3

Հաշվել ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը

Պատասխան՝ ԱԸԲազ [77;20]=1540

Պատ.՝ 1540

ԱԸԲազ-ը և ԱԸԲաժ-ը

Որոշիր 60, 70 և 80 թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը: Պատասխան՝ ԱԸԲաժ(60;70;80)=10

Պատ.՝ 10

7. Մարզաշապիկների խնդիրը

Մարզադպրոցի համար գնել են 172 կարճ թևերով և 387 երկար թևերով մարզաշապիկներ: Մարզաշապիկները բաժանել են կոմպլեկտների, այնպես որ յուրաքանչյուրում լինեն միևնույն թվով մարզաշապիկներ երկու տեսակներից և օգտագործվեն բոլոր մարզաշապիկները:

1. Ամենաշատը քանի՞ մարզիկ կստանա իր կոմպլեկտը: 

2. Քանի՞ մարզաշապիկ կա յուրաքանչյուր կոմպլեկտում:

Պատասխան՝

մարզիկների ամենամեծ թիվը՝ 

 հոգի,

յուրաքանչյուր կոմպլեկտի մարզաշապիկների թիվը՝ 

 հատ: