Русский язык

1 урок.

  1. Прочитайте текст.

«Господи, я прошу не о чудесах и не о миражах, а о силе каждого дня. Научи меня искусству маленьких шагов.
Сделай меня наблюдательным и находчивым, чтобы в пестроте будней вовремя останавливаться на открытиях и опыте, которые меня взволновали.
Научи меня правильно распоряжаться временем моей жизни. Подари мне тонкое чутье, чтобы отличать первостепенное от второстепенного.

Я прошу о силе воздержания и меры, чтобы я по жизни не порхал и не скользил, а разумно планировал течение дня, мог бы видеть вершины и дали, и хоть иногда находил бы время для наслаждения искусством.
Помоги мне понять, что мечты не могут быть помощью. Ни мечты о прошлом, ни мечты о будущем. Помоги мне быть здесь и сейчас и воспринять эту минуту как самую важную.
Убереги меня от наивной веры, что все в жизни должно быть гладко. Подари мне ясное сознание того, что сложности, поражения, падения и неудачи являются лишь естественной составной частью жизни, благодаря которой мы растем и зреем.

Напоминай мне, что сердце часто спорит с рассудком.
Пошли мне в нужный момент кого-то, у кого хватит мужества сказать мне правду, но сказать ее любя!
Я знаю, что многие проблемы решаются, если ничего не предпринимать, так научи меня терпению.

Ты знаешь, как сильно мы нуждаемся в дружбе. Дай мне быть достойным этого самого прекрасного и нежного Дара Судьбы.
Дай мне богатую фантазию, чтобы в нужный момент, в нужное время, в нужном месте, молча или говоря, подарить кому-то необходимое тепло.
Сделай меня человеком, умеющим достучаться до тех, кто совсем «внизу».
Убереги меня от страха пропустить что-то в жизни.
Дай мне не то, чего я себе желаю, а то, что мне действительно необходимо.
Научи меня искусству маленьких шагов».

Антуан де Сент- Экзюпери

2.Ответьте на вопросы.
1. О чем эта молитва? Автор просто хотел чтобы ему научили искусству маленьких шагов.


2. Чему учит она? Научи меня искусству маленьких шагов.
Сделай меня наблюдательным и находчивым, чтобы в пестроте будней вовремя останавливаться на открытиях и опыте, которые меня взволновали.
Научи меня правильно распоряжаться временем моей жизни. Подари мне тонкое чутье, чтобы отличать первостепенное от второстепенного.


3. Какие эмоции вызвала она? Не каких эмоции.

3.Грамматический материал

Главные члены предложения – это подлежащее и сказуемое.
Подлежащее отвечает на вопросы именительного падежа: кто? или
что? Подлежащее обычно выражается именем существительным или
местоимением.Сказуемое – это главный член предложения, который отвечает на
вопросы что делает предмет? что с ним происходит? что он такое?
кто он такой? и др. Сказуемое чаще всего выражается глаголом.

Задания.

  1. Спишите. Подчеркните главные члены
    предложения.


    1.Воробей лежал на моей ладони. 2. На пригорке играли лисята. 3. За рекой поднялась большая тëмная туча. 4. Ветер гнул макушки деревьев. 5. На землю упали тяжëлые капли дождя.6.Вскоре хлынул тëплый летний дождь. 7. Небо прояснилось. 8. Снова вернулось ласковое лето. 9. Мы с нетерпением ждали весны. 10. Листья падают с клëнов.
  2. Воробей лежал на моей ладони.
  3. На пригорке играли лисята.
  4. За рекой поднялась большая темная туча.
  5. Ветер гнул макушки деревьев.
  6. На землю упали тяжелые капли дождя.
  7. Вскоре хлынул теплый летний дождь.
  8. Небо прояснилось
  9. Снова вернулось ласковое лето.
  10. Мы с нетерпением ждали весны.
  11. Листья падают с кленов.

2.Замените существительные местоимениями.
Образец: Бабушка сидела у порога. – Она сидела у порога.

  1. Археологи обнаружили под толстым слоем песка развалины
    древнего города. (они) 2. Женщина подошла к памятнику. (она) 3. Птенцы жадно
    разевали голодные рты. (они) 4. В пять лет мальчик уже читал. (он) 5. Море ласково плескалось у самых моих ног. (оно) 6. Весной скворцы возвращаются к своим
    покинутым домам. (они) 7. Через два дня Светлана уезжала на юг. (она) 8. Врач часто
    посещал больного. (он)

Պարապմունք 15

Թեմա՝ Ամբողջ ցուցիչով աստիճանի հատկությունները։

Իմանալով իրական թվերի բազմապատկման կանոնը՝ սահմանենք իրական թվի ամբողջ ցուցիչով աստիճանը:

Օրինակ

4−3=1/43=1/64 7−2=1/72=1/49

0-ի 0 աստիճանը և բացասական աստիճանը չեն սահմանվում: 

Օգտվելով իրական թվերի բազմապատկման օրենքներից՝ դժվար չէ համոզվել, որ այս ձևով սահմանված ամբողջ ցուցիչով աստիճանն ունի հետևյալ հատկությունները՝ 

Նշենք ամբողջ ցուցիչով աստիճանի ևս երկու հատկություն:

6. Եթե (a > 1) և (m > n), ապա am>an

7. Եթե (0 < a < 1) և (m > n), ապա am<an

Մասնավորապես՝

1) մեկից մեծ թվի դրական աստիճանը մեծ է մեկից, իսկ բացասական աստիճանը՝ փոքր,

2) մեկից փոքր դրական թվի դրական աստիճանը փոքր է մեկից, իսկ բացասական աստիճանը՝ մեծ:

Առաջադրանքներ։

1․ Հաշվել բացասական ցուցիչով աստիճանի արժեքը՝ 

ա) 6-4 բ) 5-2 գ) 3-3 դ) 12-1

Ա) 6-4=1/64=1/1296.

Բ) 5-2=1/52=1/25.

Գ) 3-3=1/33=1/27.

Դ) 12-1=1/121=1/12.

Հայոց լեզու

1.Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:

Նոր տուն կառուցելու  համար նա հարթ տեղ էր փնտրում: (հարդ, հարթ)
Հնձած արտերում ամբողջ հարդը մնացել էր ձյան տակ: (հարդ, հարթ)
Այդ ախտը  նա ձեռք էր բերել մանուկ հասակից: (աղտ, ախտ)
Ամբողջ աղտը լցվել էր գետը: (աղտ, ախտ)
Մի ուղտ համառում էր  ու չէր քայլում: (ուղտ, ուխտ)
Մենք ուխտ ունենք կատարելու: (ուղտ, ուխտ)

2.Նախադասությունների մեջ գտի´ր բառագործածության սխալները:

Մեր մարզիկները ավետեցին մրցաշարում տարած  հաղթանակի լուրը – հաղթանակը:
Երկու ընկերները շարունակ վիճվում են – վիճում են:
Տուն գնալուց – Տուն գնալիս հանդիպեց մայրիկին:
Քո համար – Քեզ համար նա բանաստեղծություն է հորինել:

3.Ո՞ր բառը մյուսների հետ ընդհանուր արմատ չունի:
Հրակայուն
Հրահրուն
Հրկեզ
Հրավիրել
Հրեղեն
Հրշեջ
4. Տրված բառերում գտի´ր հնչյունափոխված արմատները:
Ծնունդ, գետնուղի, կրթաթոշակ, սնափառ, մամռապատ, գիտարշավ, հնձվոր, սգվոր, քննություն, լսարան, նստացույց, լրջմիտ,  ուղեկալ, մրրկածեծ, շրջազգեստ, կավճաման, սուզորդ, չվերթ, իշուկ, պտուտակահան:

Ծնունդ – ծին, գետնուղի – գետին, կրթաթոշակ – կիրթ, սնափառ – սին, մամռապատ – մամուռ, գիտարշավ – գետ, հնձվոր – հունձ, սգվոր – սուգ, քննություն – քննին, լսարան – լիս, նստացույց – նիստ, լրջմիտ – լուրջ,  ուղեկալ – ուղի, մրրկածեծ – մրրիկ, շրջազգեստ – շուրջ, կավճաման – կավիճ, սուզորդ – սույզ, չվերթ – չու, իշուկ – էշ, պտուտակահան – պտույտ:

5. Շարքի բառերում ընդգծի´ր նախածանցներն ու վերջածանցները:

Տմարդի, թախծոտ, մայիսյան, փառք, խաբկանք, հաճելի, ժամանակ, սայլվոր, պարագլուխ, մակերես, ածական, բուրավետ, վայրենի, վայրիփոխարքա, որդյակ, սնունդ, կաթվածներամփոփ, բնույթստորադաս, ապարդյուն, դժկամ, նախապապ :

Հայոց լեզու

1. Արտագրել` փակագծերի մեջ առնված գոյականները գործածելով համապատասխան հոլովով:
Վարդանը հպարտությամբ (հպարտություն)  էր նայում որդուն (որդի): Կարծես դեռ երեկ էր, որ նա մերկ ոտքերով (ոտք) ու կարճ շալվարով (շալվար)  թռչկոտում էր պարտեզում (պարտեզ),  իսկ այսօր, իր բարեկազմ հասակին (հասակ), վերին շրթունքը զարդարող բեղերի փունջը (փունջ) և աչքերը (աչքեր)  խելացի (արտահայտություն) արտահայտությամբ արդեն հասուն տղամարդու (տղամարդ)  կերպարանք էր ստացել:  Նրանք գնում էին անտառ (անտառ) ձգվող նեղ արահետներով (արահետ), արևի շողերը ճյուղով (ճյուղ) արանքով թափանցում էին ցած, ոսկե երանգով (երանգ) վառում բազմերանգ ծաղիկները: Վարդանը կանգ առավ, գլխով (գլուխ) ցույց տվեց բարձունքի ճեղքից (ճեղք) բխող բարակ աղբյուրը: Վճիտ ջուրը կարկաչով (կարկաչ) ցած էր հոսում թփերի արանքով ու կորչում խոտերում (խոտ):


2.Բառաշարքերում առանձնացնել հոմանիշների 5 եռյակ:
Բաժանել, հմայել, հանգցնել, հուզվել, շողալ, մարել, դյութել, մասնատել, վրդովվել, պառակտել, ճառագայթել, շիջել, ալեկոծվել, կախարդել, փայլել:


1 խումբ- Բաժանել, մասնատել, պառակտել:

2 խումբ-հմայել, դյութել, կախարդել:

3 խումբ-հանգեցնել, մարել, շիջել:

4 խումբ-հուզվել, վրդովվել, ալեկոծվել:

5 խումբ- շողալ, ճառագայթել, փայլել:


3.Տրված արմատներով կազմիր մեկական հոդակապով ու անհոդակապ բարդ բառ:
Ջուր, լույս, հաց, որս, երգ, արյուն, արվեստ, աստղ, օգուտ:

Ջուր-ջրադիմացկուն, ջրաշխարհ

Լույս – լուսաբան, լուսբաժին 
Հաց – հացատունհացկատակ 
Որս – որսագող, ձկնորս
Երգ – երգագիր, երգեհոն
Արյուն – արյունատար, արյուներանգ
Արվեստ – արվեստաբան, բեմարվեստ
Աստղ – աստղագետ, կիսաստղ
Օգուտ – օգտագործուն, բազմօգուտ

4. Տրված թվականներով կազմիր բաղադրյալ ածականներ:
Մեկ-մեկտեղանոց, մեկամյա
տասը – տասնամյա, տասնականի 
երեք-եռոտնանի, եռագլխանի
հազար – հազարմամյակ, հազարավոր
հինգ – հնգամսյա, հնգամյա
միլիոն – միլիոնանոց, միլիոնական
երկու – երկգկլխանի, երկամսյա
հինգ հարյուր – հինգ հարյուրանոց, հինգ հարյուրամյա
երկրորդ – երկրորդական, երկրորդային

Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
հորթերին խառնվել են գառնուկները: (հորդ, հորթ)
հորդ անձրևների պատճառով համերգը չեղարկվեց: (հորդ. հորթ)
Նա  հաջող ելույթ ունեցավ: (հաջող, հաչող)
հաչող շան վրա քար չեն նետում: (հաջող, հաչող)
Հայրը սրեց բոլոր  կտրիչ գործիքները: (կտրիչ, կտրիճ)
կտրիճ զինվորների արարքը հերոսական էր: (կտրիչ, կտրիճ

դասարանական աշխատանք

1. Կազմել 5 նախադասություն, որտեղ լինի բաղդատական և գերադրական ածականներ և հատուկ գոյականներ:

1. Երևանը մեծ քաղաք է, բայց Մոսկվան ավելի մեծ քաղաք է, իսկ Նյու-Յորքը աշխարհի ամենամեծ քաղաքն է:

2.Հայաստանը փոքր երկիր է, բայց Վատիկանը ավելի փոքր է:

3.Հայաստանի ավտոբուսները մեծ և կոկիկ են, բայց Իսպանիայի ավտոբուսները ավելի մեծ են և ավելի կոկիկ: