Day: February 14, 2023

Ջերմային հավասարակշռություն և ջերմաստիճան

Posted on by mnacakanyanaren

Դասի թեման`Ջերմային հավասարակշռություն և ջերմաստիճան

Ջերմաստիճան
Առօրյա կյանքում տարբեր մարմինների ջերմային վիճակը բնութագրելու համար մենք օգտվում ենք տաք, սառը հասկացություններից: Մեր զգայարանների օգնությամբ մենք կարողանում ենք տաք մարմինը տարբերել սառը մարմնից, սակայն տաքացվածության աստիճանն այս դեպքում հստակ չի որոշվում:

Ջերմաստիճանը մարմինների տաքացվածության աստիճանը քանակապես բնութագրող ֆիզիկական մեծություն է:

Մարմնի ջերմաստիճանը չափում են ջերմաչափով: Կենցաղում լայն տարածում ունեն սնդիկով կամ սպիրտով աշխատող ջերմաչափները:

Դրանց աշխատանքի հիմքում ընկած է տաքացնելիս հեղուկի ընդարձակման երևույթը: Հեղուկային ջերմաչափը կազմված է հեղուկի պահեստարանից, բարակ խողովակից և սանդղակից:

Ջերմաչափները լինում են հեղուկային, մետաղական, էլեկտրական և այլն: Նկարում ջերմաչափերի տեսակներն են:

Ջերմաստիճանը որոշելու համար օգտվում են ջերմաստիճանային տարբեր սանդղակներից՝ Ցելսիուսի և Ֆարենհայտի սանդղակներից:

Ցելսիուսի սանդղակով 0°C ջերմաստիճանը համապատասխանում է հալվող սառցի ջերմաստիճանին, իսկ 100°C-ը՝ նորմալ մթնոլորտային ճնշման դեպքում ջրի եռման ջերմաստիճանին:

Բացի Ցելսիուսի և Ֆարենհայտի սանդղակներից կիրառվում են նաև Կելվինի և Ռեոմյուրի սանդղակները:

Միջավայրի ջերմաստիճանը չափելու համար ջերմաչափը տեղադրում են այդ միջավայրում և սպասում այնքան, մինչև ջերմաչափի ցուցմունքը դադարի փոխվել: Այդ դեպքում, ջերմաչափը և միջավայրը միմյանց հետ ջերմային հավասարակշռության մեջ կլինեն և ջերմաչափի ցուցմունքը միջավայրի ջերմաստիճանը կլինի։ Հետևաբար.
Ջերմաստիճանը մարմնի ջերմային հավասարակշիռ վիճակը բնութագրող ֆիզիկական մեծություն է:
Օրինակ
Մարդու մարմնի ջերմաստիճանը չափում են բժշկական ջերմաչափով: Ի տարբերություն սովորական ջերմաչափի` բժշկական ջերմաչափի խողովակի ստորին մասը նեղացված է, ինչի հետևանքով չափումից հետո ավելի ցածր ջերմաստիճան ունեցող միջավայր տեղափոխելիս ջերմաչափի ցուցմունքը չի փոխվում: Սնդիկի սյունը սկզբնական վիճակին վերադարձնելու համար անհրաժեշտ է ջերմաչափը թափահարել: Հայտնի է, որ ցանկացած ջերմաստիճանում նյութը կազմված է միատեսակ մոլեկուլներից, որոնք կատարում են անկանոն շարժում: Ջերմաստիճանը բարձրացնելիս մոլեկուլներն սկսում են ավելի արագ շարժվել, դրանց միջին կինետիկ էներգիան մեծանում է: Այսպիսով.
Ջերմաստիճանը մարմինը կազմող մոլեկուլների անկանոն շարժման կինետիկ էներգիայի չափն է: Մարմինների ջերմաստիճանը կարող է փոփոխվել լայն սահմաններում: Բնության մեջ հանդիպող ամենացածր ջերմաստիճանը –273°C-ն է. այդ ջերմաստիճանում նյութը կազմող մոլեկուլները դադարում են շարժվելուց:

1. Հեղուկ ազոտի ջերմաստիճանը –200°C է:
2. Արեգակի մակերևույթին ջերմաստիճանը +6000°C է:
3. Տաքարյուն կենդանիներից ամենաբարձր ջերմաստիճանն ունեն թռչունները՝ 40–41°C:
4. Մարդու բնականոն ջերմաստիճանը մոտ 36,6°C է, իսկ 42°C -ի դեպքում նա կարող է կորցնել գիտակցությունը: Տաք վառարանի մասին ասում են,որ այն ունի բարձր ջերմաստիճան,իսկ սառույցի կտորի մասին` որ այն ունի ցածր ջերմաստիճան։Եթե տաքն ու սառը մարմինները հպվում են,ապա որոշ ժամանակ անց նրանց ջերմաստիճանները հավասարվում են։Այս դեպքում ասում են ,որ նրանք միմյանց հետ ջերմային հավասարակշռության վիճակում են։

Պատասխանել հարցերին

  1. Ի՞նչ է բնութագրում ջերմաստիճանը։

Ջերմաստիճանը բնութագրում է մարմնի տաքացման աստիճանը և ջերմային հավասարակշռության վիճակը։

  1. Ե՞րբ են մարմինները ջերմային հավասարակշռության վիճակում։

Երբ մի նյութը սառն է, մի նյութը՝ տաք, շփումից հետո երկու նյութերի ջերմաստիճանները հավասարվում են։

  1. Ջերմաչափների ի՞նչ տեսակներ գիտեք։

Էլեկտրոնային, հեղուկային, մեխանիկական, գազային, օպտիկական:

  1. Ի՞նչպես պետք է օգտվել բժշկական ջերմաչափից։

Մարդու մարմնի ջերմաստիճանը չափում են բժշկական ջերմաչափով: Ի տարբերություն սովորական ջերմաչափի` բժշկական ջերմաչափի խողովակի ստորին մասը նեղացված է, ինչի հետևանքով չափումից հետո ավելի ցածր ջերմաստիճան ունեցող միջավայր տեղափոխելիս ջերմաչափի ցուցմունքը չի փոխվում:

Աղքատի պատիվը

Posted on by mnacakanyanaren

Կարդա՛ Հ․ Թումանյանի «Աղքատի պատիվը» պատմվածքը։

ա․Տեքստից դուրս գրի՛ր քեզ անծանոթ բառերը և բացատրի՛ր:

սակավ-քիչ

օղլուշաղ-ընտանիք

չութ-արար

գութան-վար անելու գործիք

լծկան-Լծելու անասուն

դրացի-հարևան

մացառ-փշոտ

բ․Գրի՚ր պատմվածքի ասելիքը:

Մարդկանց համար ամենակարևորը փողն է ու պաշտոնը։ Սիմոնը արդար մարդ էր, բայց քանի որ աղքատ էր, նրան ոչ մեկ բանի տեղ չէին դնում, ու բոլորը ծաղրում էին։

English

Posted on by mnacakanyanaren

February 13-17
English in Mind, pages 51, 52
I’d like, Would you like? exercises d, e, b

Darren says the samosa has got lamb in it 3

Kate says she doesn’t like lamb 2

They sit down to eat their lunch 1

Kate feels silly 6

Darren says he likes his samosa 4

Kate tries a samosa-and she likes it 5

Complete the sentences in simple past tense.

  • I my teeth. ( brush) – I brushed my teeth.
  • Tom tennis with his friends. ( play)-Tom played tennis with his friends.
  • They for their exam. ( study)-They studied for their exam.
  • Susan to me quietly. ( talk)-Susan talked to me quietly.
  • Thomas me with my homework. ( help)-Thomas helped me with my homework.
  • Daniel his car. ( wash)- Daniel washed his car.
  • The baby a lot. ( cry)- The baby cried a lot.
  • The man so fast. ( walk)- The man walked so fast.

Write in the past tense

  • I. (hear) a new song on the radio. heard
  • I. (read) three books last week. read
  • They. (speak) French to the waitress. spoke
  • He. (understand) during the class, but now he doesn’t understand. understood
  • I. (forget) to buy some milk. forgot
  • She. (have) a baby in June. had
  • You. (lose) your keys last week. lost

 Are these               a       an       the      pencils you want ?

2.- Whales are           a     an     the    biggest animals in           a     an     the    world.

3.- I’ve got           a     an     the    dog and two stupid cats.           a     an     The    dog is very old.

4.- I saw           a     an     the    insect flying in my room.           a     an     The    insect was           a     an     the    mosquito.

5.- Europe is           a     an     the    continent and Mallorca is           a     an     the    island.

6.- For breakfast I had           a     an     the    egg and           a     an     the    toast.           a     an     The    egg was very tasty.

7.- This is           a     an     the    ugly house. I think it is             a  an     the    ugliest house in Spain.

8.-           a     an     The    word ‘water’ is           a     an     the    uncountable noun.

9.- Please, don’t tell me           a     an     the    story of your life !

10.- My mother is           a     an     the    nurse and my father is           a     an     the    English teacher.