урок 4

1.Спиши, раскрывая скобки, подчеркните имена собственные. 

Мою младшую сестру зовут Ульяной. Пчела залетела в улей. Испуганная ворона взлетела с дерева. Река Ворона протекает в европейской части России. За окном весело чирикала стайка Воробьев. Мой друг Денис Воробьев занимается в шахматной школе. Наш кот Рыжик любит сметану. Маленькая Маша срезала рыжик и положила его в своё лукошко. У коровы зорьки телёнок Борька.

2.Подчеркни нарицательные имена существительные. 

Собака. Печаль. «Мурзилка». Ветер. Петербург. Компьютер. Луг. Африка. Шарик.

собака, печаль, Мурзилка, ветер, Петербург, компьютер, луг, Африка, шарик.

3.Алеша принес домой щенка. Щенку дали кличку Бим. Бим ел молоко, суп и хлеб. Скоро он стал большой собакой. Часто друзья играли в парке. Вот Алеша бросил палку за куст. Бим несет мальчику палку.

  1. Озаглавьте текст.
  2. Выпишите все имена собственные.
  3. Выпишите имена нарицательные.

Բնագիտություն

1. Ո՞ր  երևույթն են անվանում քիմիական ռեակցիա:

Քիմիական են կոչվում այն երևույթները, որոնց ժամանակ փոխվում է նյութի բաղադրությունը, մի նյութից առաջանում է երկու և ավելի նյութեր։ Քիմիական երևույթներին այլ կերպ անվանում են քիմիական ռեակցիաներ կամ փոխարկումներ։ 

Քիմիական երևույթները (քիմիական ռեակցիաներ կամ փոխարկումներ) լինում են 4 տեսակի`

  1. միացման
  2. քայքայման
  3. տեղակալման
  4. փոխանակման

Միացման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնց ժամանակ 2 պարզ կամ բարդ նյութեր միանալով առաջացնում են 1 բարդ նյութ: Քայքայման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնց ժամանակ 1 բարդ նյութը քայքայվում է և առաջանում է երկու կամ մի քանի պարզ նյութեր: Տեղակալման ռեակցիաներն ընթանում են պարզ և բարդ նյութերի միջև, որոնց դեպքում պարզ նյութի ատոմները տեղակալվում են բարդ նյութի ատոմներից մեկով: Փոխանակման ռեակցիաները ընթանում են 2 բարդ նյութերի միջև, որոնք փոխանակվում են իրենց ատոմներով: Ռեակցիայի ընթանալու պայմաններն են` ջերմության անջատում, նստվածքի առաջացում, գազի անջատում, գույնի փոփոխություն, հոտի առաջացում և այլն:

2.Թվարկե՛ք  քիմիական  ռեակցիաների համար անհրաժեշտ  մի քանի պայմաններ:

Քիմիական ռեակցիաներ առաջանալու համար անհրաժեշտ է, որ նյութերը անմիջական հպման մեջ լինեն: Այդ նպատակով նյութերը մանրացնում են և խառնում:
 Օրինակ` ծծմբի և երկաթի միջև ռեակցիան ընթանալու համար ծծումբը տրորում են հավանգում, իսկ երկաթի փոշին ստանում են հատուկ եղանակով: Ստացված փոշիները խնամքով խառնում են` մասնիկների հավասարաչափ բաշխման համար:  

 Նյութի առավել նուրբ մանրացում` մինչև մոլեկուլ և իոն, հնարավոր է դրանք ջրում լուծելով, որի պատճառով էլ ռեակցիաների մեծ մասն իրականացվում է լուծույթներում: 


Որպեսզի ռեակցիան սկսվի, անհրաժեշտ է ինչ որ ձևով այն խթանել, «արթնացնել» քիմիական կապերը: Դա է պատճառը, որ քիմիական ռեակցիաների մեծ մասի ընթանալու համար ջերմություն է պահանջվում:   

Այսպիսով, ռեակցիան սկսելու և ընթանալու պայմաններն են՝
1. մանրացում 2. խառնում 3. տաքացում և այլն:

3. Թվարկե՛ք քիմիական ռեակցիաների բնորոշ մի քանի հատկանիշ:

Գույնի, Համի, Հոտի, փոփոխությունը, գազի, ջերմության, Լույսի և նստվածքի անջատումը։

Տնային աշխատանք

1. Բերե՛ք քիմիական ռեակցիայի օրինակներ։

Մոմի այրվելը, կաթվի թթվելը, նեխած ձվի հոտը և այլ:

2. Լուսասինթեզը համարվու՞մ է քիմիական ռեակցիա:

Այո:

3. Նյութերին ի՞նչ կարևոր պայման է պետք միմյամց հետ փոխազդելու համար։

Հպումը:

Արդյո՞ք թվերը փոխադարձաբար պարզ են

Արդյո՞ք 55 և 58 թվերը փոխադարձաբար պարզ են, եթե նրանց պարզ արտադրիչների վերլուծությունը այսպիսին է՝

55=5⋅11

58=2⋅29

Պատ.՝ Այո

Կոտորակի համարիչը

Որոշիր բոլոր այն թվերը, որոնք ?/6 կանոնավոր կոտորակի համարիչում x-ի փոխարեն տեղադրելով կոտորակի համարիչը և հայտարարում գրված 6 թիվը՝ լինեն փոխադարձաբար պարզ թվեր:

Պատասխան (թվերը գրիր աճման կարգով, առանց բաց տեղերի՝ դրանք անջատելով ; նշանի միջոցով):

?/6 կոտորակի համարիչում կարելի է տեղադրել x = Պատ.՝ 5/6

Ճի՞շտ է գտնված ԱԸԲ-ն

Ճի՞շտ է, որ ԱԸԲազ [10;12]=30

Պատ.՝ ոչ

Գտնել ԱԸԲաժ-ը

Պատասխան՝ ԱԸԲաժ(33;21)=3

Պատ.՝ 3

Հաշվել ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը

Պատասխան՝ ԱԸԲազ [77;20]=1540

Պատ.՝ 1540

ԱԸԲազ-ը և ԱԸԲաժ-ը

Որոշիր 60, 70 և 80 թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը: Պատասխան՝ ԱԸԲաժ(60;70;80)=10

Պատ.՝ 10

7. Մարզաշապիկների խնդիրը

Մարզադպրոցի համար գնել են 172 կարճ թևերով և 387 երկար թևերով մարզաշապիկներ: Մարզաշապիկները բաժանել են կոմպլեկտների, այնպես որ յուրաքանչյուրում լինեն միևնույն թվով մարզաշապիկներ երկու տեսակներից և օգտագործվեն բոլոր մարզաշապիկները:

1. Ամենաշատը քանի՞ մարզիկ կստանա իր կոմպլեկտը: 

2. Քանի՞ մարզաշապիկ կա յուրաքանչյուր կոմպլեկտում:

Պատասխան՝

մարզիկների ամենամեծ թիվը՝ 

 հոգի,

յուրաքանչյուր կոմպլեկտի մարզաշապիկների թիվը՝ 

 հատ:

մայրենի

1.Կետերը փոխարինի՛ր փակագծում տրված բառերից մեկով:

Նրա ստեղծած զարդանկարն հնագույն արվեստն է հիշեցնում: (Նկարազարդ,զարդանկար)

Ծննդյան օրը փոքրիկին նկարազարդ մի գիրք նվիրեցին: (Նկարազարդ, զարդանկար)

Հագին նախշազարդ կտորից սովորական զգեստ էր, որ նրան շատ էր սազում: (Զարդանախշ, նախշազարդ)

Տաճարի զարդանախշուն արտացոլված է մեր երկրի բնությունը: (Զարդանախշ,նախշազարդ)

Նրա գրամեքենան ամբողջ ցերեկը չխկչխկում էր: (Մեքենագիր, գրամեքենա)

Ինձ մեքենագիր էջեր տվեց ու խնդրեց, որ անպայման կարդամ: (Մեքենագիր,գրամեքենա)

2. Փակագծերում տրված բառերից մեկն ընտրի՛ր ու պահանջվող ձևով գրի՛ր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն:

Զարդասեղանին ինչե՞ր էին դրված: (Սանր, սանրել)

Զարդասեղանին Սանրներ էին դրված:

Թե մազերը ի՞նչ աներ ու լվացվեր, կտեսնեիք, որ սիրուն երեխա է: (Սանր, սանրել)

Թե մազերը սանրեիր ու լվացվեիր, կտեսնենք որ սիրուն երեխա է:

Նվերը մի գեղեցիկ ի՞նչ էր: (Սանր, սանրել)

Նվերը մի գեղեցիկ սանր էր:

Նա մի շատ բարի ո՞վ էր: (Կախարդել, կախարդ)

Նա մի շատ բարի կախարդ էր:

Եթե իրոք ի՞նչ աներ, մուկ կդառնայիր: (Կախարդել, կախարդ)

Եթե իրոք կախարդեր, մուկ կդառնայիր:

Եկողն ամենաչար ո՞վ էր: (Կախարդել, կախարդ)

Եկողն ամենաչար կախարդն էր:

Հավաքվեցին չար ու բարի ովքե՞ր: (Կախարդել, կախարդ)

Հավաքվեցին չար ու բարի կախարդները:

Պատին մի աղջկա ի՞նչ էր կախված: (Նկարել, նկար)

Պատին մի աղջկա նկար էր կախված:

Սիրով որ ի՞նչ աներ, նկարը սիրուն կստացվեր: (Նկարել, նկար)

Սիրով որ նկարեր, նկարը սիրուն կստացվեր:

Summer holidays

Summer holidays was very short. In summer I go to Jermuk and Gyumri. In Jermuk I play chess championship under 10 and I beguile 2 place. In Gyumri I play chess championship under 12. But in Gyumri I didn’t make it anywhere, but I was close to the gold medal. In the summer it was my brother’s birthday and we it celebrated it Aquatek. It’s very intersting for children.

I LOVE SUMMER