Մայրենի 19.10.2021

Վարժություն 2։ Արտագրե՛լ՝ լրացնելովերկհնչյունները։

Առավոտյան, ծովեզրյա, այծյամ, արդյոք, մատյան, առյուծ, բազմամյա,

ստորոգյալ, լուսնյակ, կորյուն, եղյամ, սայթաքել, կայսր, եռամսյակ, լռակյաց,գործունյա,դղյակ, ծննդյան, կղզյակ, մշակույթ, անասնաբույժ, մեղվաբույծ,

համբյուր, եղջյուր, թեյաման, սառուցյալ, նյութ, ձեթ, կայտ, շաբաթօրյակ,

հյուսն։

Վարժություն 3։ Դո՛ւրս գրել այն բառերը, որոնցում մեկից ավելի

երկհնչյուն կա։ Պայթյուն, հայություն, մայրություն, այժմյան, կայունություն, արքայորդի,հարյուրամյա, լայնություն, յուրային;

Արտաժամյա, պայթյուն, հայություն, օտարերկրյա, գյուղական, միջանկյալ,

մայրություն, այժմյան, մագաղաթյա, ներքոհիշյալ, կայունություն, արքայորդի,

հարյուրամյա, լայնություն, հարաբերյալ, վայրագություն, գրաբարյան, մետաքսյա,

յուրային։

Վարժություն 4։ Որոշե՛լ տրված բառերից յուրաքանչյուրի ձայնավորների

ու բաղաձայնների քանակը։

Ակունք-5 տառ, 5 հնչյուն, բարձունք-7 տառ, 7 հնչյուն, խճանկար-7 տառ, 9 հնչյուն, անդունդ-6 տառ, 6 հնչյուն հրաժեշտ-7 տառ 8 հնչյուն, , պայթյուն-7 տառ,7 հնչյուն դաստիարակ-9 տառ, 9հնչյուն ,

մանրէ-5 տառ 6 հնչյուն, սրբատաշ-7 տառ 8 հնչյուն, հյուլե-5 տառ 5 հնչյուն, անընդհատ-8 տառ 8 հնչյուն, սրընթաց-7 տառ, 8 հնչյուն, մերթընդմերթ-11 տառ 11 հնչյուն, մտավոր-6 տառ 7 հնչյուն,

դազգահ-6 տառ 6 հնչյուն:

Ա – 1 Ժ – 10Ճ – 100 Ռ – 1000

Բ – 2 Ի – 20Մ – 200 Ս – 2000

Գ – 3 Լ – 30 Յ – 300 Վ – 3000

Դ – 4 Խ -40 Ն – 400 Տ – 4000

Ե – 5 Ծ – 50 Շ – 500 Ր – 5000

Զ – 6 Կ – 60 Ո – 600 Ց – 6000

Է – 7 Հ – 70 Չ – 700 Ւ – 7000

Ը – 8 Ձ – 80 Պ – 800 Փ – 8000

Թ – 9 Ղ – 90 Ջ – 900 Ք – 9000

Մաթեմատիա ուղղանկյունանիստեր 19.10.2021

  1. Քանի՞ ուղղանկյուններից է բաղկացած ուղղանկյունանիստը։ Ուղղանկյունանիստը ունի 6 ուղանկյուն:
  2. Ուղղանկյունանիստի նիստերից յուրաքանչյուրը ի՞նչ երկրաչափական պատկեր է։ Ուղղանկյունանիստը կազմված է ուղանկյուններից:
  3. Խորանարդի նիստերից յուրաքանչյուրը ի՞նչ երկրաչափական պատկեր է։ քառակուսիներ:
  4. Քանի՞ քառակուսիներից է բաղկացած խորանարդը։Այն բաղկացած է  6 քառակուսիներից:
  5. Քանի՞ նիստ ունի խորանարդը։ Ուղղանկյունանիստը ունի 6 նիստ:
  6. Քանի՞ գագաթ ունի խորանարդը։ Ուղղանկյունանիստը ունի 8 գագաթ:
  7. Քանի՞ կող ունի խորանարդը։ Ուղղանկյունանիստը ունի  12 կող:
  8. Համեմատեք խորանարդը և ուղղանկյունանիստը։ Ի տարբերություն ուղղանկյունանիստի խորանարդը բաղկացած է իրար հավասար քառակուսիներից:
  9. Ի՞նչ է խորանարդի ծավալը։Ուղղանկյունանիստի տարողությունը:
  10. Ի՞նչ է  ուղղանկյունանիստի ծավալը։ Ուղղանկյունանիստի տարողությունը:
  11. Որո՞նք են ուղղանկյունանիստի չափումները։ Բարձրություն, երկարություն, լայնություն:
  12. Հաշվեք ուղղանկյունանիստի  ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 6 դմ, 7դմ,  11դմ։ 6*7*11=462
  13. Հաշվեք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝     6 դմ,  18 սմ, 10 սմ։ 60*18*10=10800
  14. Հաշվեք  3 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալը։ 3*3*3=27
  15. Հաշվեք  15 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալը։15*15*15=3375
  16. Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 11 սմ, 10 սմ, 16 սմ։ 11*10*16=1760
  17. Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

15 մմ, 18 մմ,  6 մմ։ 15*18*6=1620

Մաթեմատիկա ուղանկյունանիստ 18.10.2021

Ուղղանկյունանիստը կազմված է   6 ուղղանկյուններից՝ նիստերից։

Ուղղանկյունանիստի նիստերի կողմերը  կոչվում են   ուղղանկյունանիստի կողեր, իսկ նիստերի գագաթները՝ ուղղանկյունանիստի գագաթներ։

Ուղղանկյունանիստի հանդիպակաց նիստերը իրար հավասար են։

Ուղղանկյունանիստն ունի 12 կող, 8 գագաթ  ու  6 նիստ։

Ուղղանկյունանիստի  չափումներն են՝  ուղղանկյունանիստի լայնությունը,   երկարությունը  և  բարձրությունը։

Այն ուղղանկյունանիստը, որի բոլոր կողմերը իրար հավասար են, կոչվում   է  խորանարդ։

Խորանարդը   կազմաված է  6 հավասար քառակուսիներից՝  նիստերից։

Ուղղանկյունանիստի ձև ունեն   բազմահարկ  շենքերը, դասասենյակը,  ակվարիումը։

Առաջադրանքներ

  1. Քանի՞  կող, գագաթ, նիստ  ունի ուղղանկյունանիստը։  Կող-12, գագաթ-8, նիստ-6:

  1. Հաշվեք ուղղանկյունանիստի  ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 5դմ, 7դմ,  8դմ։ 5*7*8=280

  1. Հաշվեք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 20 սմ,  12 սմ, 10 սմ։ 20*12*10=2400

  1. Հաշվեք  6 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալը։ 6*6*6=216

  1. Հաշվեք  5 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալը։ 5*5*5=125
  • Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 15սմ, 16սմ, 17 սմ։ 15*16*17=4080
  • Ո՞ր ուղղանկյունանիստի ծավալն  է ավելի  մեծ, որն ունի 7սմ երկարություն, 5սմ լայնություն և  10սմ բարձրություն, թե՞ այն ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, որն ունի 10սմ երկարություն, 7սմ լայնություն և  5սմ բարձրություն։

7*5*10= հավասար են 10*7*5

  • Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

5 դմ, 4 դմ,  6 դմ։ 5*4*6=120

  • Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝

3 դմ,  6 սմ, 10 սմ։ 3*6*10=180

  1. Հաշվեք  7 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալը։ 7*7*7=343

Գրիգոր լուսավորիչը և ԽՈՐՎԻՐԱՊ 18.10.2021

Գրիգոր Ա Լուսավորիչը Հայաստանում քարոզում էր քրիստոնեություն:  Տրդատ 3-րդ Մեծը, իմանալով այդ մասին, քրիստոնյաների հալածանքի շրջանում, Գրիգոր Լուսավորչին նետել է Արտաշատի բանտը՝ Խոր վիրապ /խոր փոս/, որտեղ Լուսավորիչն անցկացրել է մոտ 14 տարի։ Ըստ ավանդույթի նրան գաղտնի կերակրել է մի կին, որի շնորհիվ էլ նա ողջ է մնացել: Տրդատ 3-րդն այդ ժամանակ օգնության կարիք ուներ, քանի որ  քրիստոնյաներին հալածելու համար, Աստված նրան պատժում է, և նրա դեմքը վերածվում է խոզի մռութի: Տրդատ Գ_ի քույրը նրան ասում է, որ իրեն կարող է փրկել միայն Գրիգորը, որը գտնվում էր վիրապում: Տրդատը չի հավատում, որովհետև այդ փոսում ոչ ոք չէր կարող ապրել երկար, առավել ևս 14 տարի: Սակայն, երբ քույրը պնդում է, նա մարդիկ է ուղարկում և Գրիգորին հանել է տալիս փոսից: Գրիգորին հաջողվում է փրկել արքային, վերադարձնել նախկին տեսքին:  Այդ դեպքից հետո, Տրդատը նրան բաց է թողնում, մկրտվում է որպես քրիստոնյա, և երկրով մեկ թույլատրում է քրիստոնեության տարածումը, և այն 301 թվականին հռչակում է որպես պետական կրոն: Գրիգոր Լուսավորիչը կարգվում է որպես առաջին հայ կաթողիկոս:

Հայաստանում սկսում են հեթանոսական աստվածներին նվիրված տաճարները քարուքանդ անել: Արքայի քրոջ խնդրանքով պահպանվում է միայն Գառնու հեթանոսական տաճարը, որը կանգուն է մինչ օրս: Հայաստանում սկսվում է եկեղեցաշինություն: Գրիգոր Լուսավորչի երազի համաձայն սկսում են Էջմիածնի Մայր տաճարի շինարարությունը:

Գրիգոր Լուսավորչի բանտարկված վայրում

Հատակագիծ

Մոտ 642 թվականին Ներսես Գ կաթողիկոսը սրբազան վիրապի վրա կանգնեցրել է մի մատուռ

՝ Խոր վիրապը: Ավերված շինության տեղում 1662 թվականին կառուցվել է թաղածածկ մատուռ, որը կանգուն է մինչև օրս:

Խոր Վիրապը կարևոր պատմական նշանակություն ունի Հայաստանի համար: Գտնվում է Արարատի մարզի Լուսառատ գյուղից մոտ 1 կմ հյուսիս-արևմուտք: Այսօր զբոսաշրջիկները հնարավորություն ունեն իջնել ստորգետնյա զնդան, որը գտնվում է Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի մատուռի ներսում: Վանքի տարածքից բացվում է Արարատ լեռան շքեղ տեսարան:

Передышка 2 17.10.2021

Наступила зима. Всё кругом – и поля, и леса – засыпал снег. Посреди белого поля
виднелась одна только берёза. Но вот зима прошла. Потекли ручьи, всё кругом зацвело, зазеленело. И только одна Передышка в эту весну не покрылась густой зелёной листвой. Она стояла голая, потемневшая. Ветер обломал у неё сухие ветви.
– Засохла наша берёзка, не будет теперь Передышки, – говорили в деревне. А потом однажды приехали люди с топором и пилою, свалили сухое дерево и увезли на
дрова. Шёл как-то раз лесник из деревни, и ребята с ним тоже пошли в лес за ягодами. Дошли до середины поля, а укрыться от солнца негде, один пень у дороги торчит. Поглядел на него лесник, рукой махнул.

У кого же это, – говорит, – хватило совести Передышку сгубить? Выжгли дыру у самого корня, да ещё всю кору со ствола ободрали. Стыдно стало ребятам. И рассказали они обо всём леснику. Тот покачал головой.
– Ну, – говорит, – что было, то было, а теперь надо вам вашу ошибку исправлять.
Ребята обрадовались. Только как же её исправить?
– А вот как, – сказал старик. – Осенью выкопаем мы в лесу молодые берёзки и всю дорогу ими обсадим. Так и решили. Было это лет десять назад. А теперь от деревни до леса вся дорога деревьями и кустами обсажена. А посередине пути торчит старый широкий пень. В этом месте по-прежнему все садятся передохнуть. И место это по-прежнему „Передышкой” называется.

совесть – խիղճ
лесник – անտառապահ                                пень – կոճղ

а) Согласны ли вы с тем, что…
1. Когда наступила весна, Передышка покрылась зелёной листвой. 2. Берёза засохла, потому что ветер обломал её ветви.да. 3. Передышку срубил лесник.нет. 4. Ребятам стало стыдно, и они ничего не рассказали леснику. нет. 5. Лесник посадил вдоль дороги новые молодые берёзки. да.
б) Найдите в тексте и прочитайте отрывки, подтверждающие ваши
слова. 3. Передышку срубили злые люди. 4. Ребятам стало стыдно, и они ничего не рассказали леснику. Ребятам стало стыдно и они рассказали всё леснику.

а) Вспомните и сравните, какой была Передышка в начале рассказа и
какой она стала в конце. Найдите эти описания в тексте прочитайте их. В начале-Кто бы из леса в деревню или обратно ни шёл, обязательно сядет и отдохнёт в прохладной тени под старым деревом. Кругом всё поле даже блестит от солнца, а под густой берёзой всегда прохладно. Над головой зелёные листья шумят, будто зовут присесть и передохнуть немножко. Вот и прозвали эту берёзу „Передышкой”. В конце-Наступила зима. Всё кругом – и поля, и леса – засыпал снег. Посреди белого поля
виднелась одна только берёза. Но вот зима прошла. Потекли ручьи, всё кругом зацвело, зазеленело. И только одна Передышка в эту весну не покрылась густой зелёной листвой. Она стояла голая, потемневшая. Ветер обломал у неё сухие ветви.

б) Письменно опишите берёзу, используя данные ниже слова.
Передышка была зелёная, большая,красивая. Передышка стала голая, тёмная, ободранная,сухая.
Слова для справок: большая, высокая, развесистая, сухая, зелёная,
тёмная, ободранная, голая.

Թեստ մայրենիից 12.10.2021

  1. Քանի՞ հնչյուն և քանի՞ տառ կա տրված բառերում։

Եղևնի- 5 տառ, 7 հնչյուն

Վերարկու-7 հնչյուն, 7 տառ:

Ժամացույց- 8 տառ, 8 հնչյուն

Տերևաթափ- 8 տառ, 9 հնչյուն

Անձրևանոց-9 տառ, 10 հնչյուն

Ելևէջ- 5 տառ,   7 հնչյուն

խրճիթ- 5 տառ  6 հնչյուն

կսմթել- 6 տառ  8 հնչյուն

լուսնկա-6 տառ, 7 հնչյուն

2.Գրի՛ր տրված բառերի հոմանիշները։

Պերճ-շքեղ

Լռելյայն-լուռ

Սաղարթ-տերև

Զեփյուռ-քամի

Խրթին-դժվար

Զվարթ-ուրախ

3. Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները։

տհաս-հասուն

գոհունակ-դժգոհ

ստահակ-ճշմարիտ

տգետ-գիտուն

շատախոս-քչախոս

հարուստ-աղքատ

 4. Դարձվածքների իմաստն արտահայտի՛ր մեկ բառով:

Ա. Լուն ուղտ դարձնել-չափազանցնել

Բ. Շունչ տալ- կենդանացնել

Գ. Սիրտ անել- համարձավել

Դ. Լույս սփռել-բացահայտել

Ե․ Առյուծ կտրել- քաջանալ. հերոսանալ

5.. Բացատրի՛ր նույնանունները (համանուններ)։

Սեր-  կաթի սեր, մարդու զգացմունք:

Բութ- ոչ սրածայր ,  մարդու առաջին մատը:

Գլուխ-մարդու գլուխ,  գրքի գլուխ:

Ափ- մարդու ձերքի ափ,  ծովի ափ:

Ակ- Ավտոմեքենայի ակ, մատանու ակ:

6. Լրացրո՛ւ բաց թողնված ձայնավորները՝ է կամ ե։

էկրան, էակ, երաժիշտ, էներգիա, եզր, եղջյուր, էլևէջ, երշիկ, էջ, երջանիկ, էջանիշ, անէանալ։

7. Առանձին սյունակներով դուրս գրի՛ր նախածանց, վերջածանց, ինչպես նաև թե՛ նախածանց, թե՛ վերջածանց ունեցող բառերը։
Անհայտ-նախածանց, խնձորենի-վերջածանց, անմտություն-նախածանց և վերջածանց, հակաթույն-նախածանց, մթերային-վերջածանց, տգեղ-նախածանց,
վերահաշվում-նախածանց և վերջածանց, անհոգաբար-նախածանց և վերջածանց, կաղնուտ-վերջածանց, անհավատալի-նախածանց և վերջածանց, միլիոնավոր-վերջածանց, չկամ-նախածանց,
սրբություն-վերջածանց, գերադաս-նախածանց, կղզյակ-վերջածանց,
հայրական-վերջածանց,  անհարմար-նախածանց, ապաշնորհ-նախածանց, դժգոհություն-նախածանց և վերջածանց, լսարան-վերջածանց, համատեղություն-նախածանց և վերջածանց, ծիծաղելի-վերջածանց, անթիվ-նախածանց, մորթեղեն-վերջածանց։

8. Յուրաքանչյուր տառի դիմաց գրի՛ր նրա գրաբարյան համարժեք անվանումը։

ԱԱՅԲ

ԹԹՈ

ԵԵՉ

ԻԻՆԻ

ԼԼՅՈՒՆ

ՆՆՈՒ

ՏՏՅՈՒՆ

ՑՑՈ

ՈւՈՒ

ՓՓՅՈՒՐ

Վայոց ձորի մարզ 12.10.2021

Արենի

Արենին հին և նշանավոր գյուղ էր Սյունիքի Վայոց Ձոր գավառում։ Եղել է Արաքսի հովտից Սևանի ավազան և Ջանգեզուր անցնող բանուկ ճանապարհի հանգուցակետ ու Շարուրի դաշտից Վայոց Ձոր մտնող կիրճը փակող ռազմական հենակետ։ Գյուղը հնում գտնվել է այժմյան Արենիից (Վայոց Ձորի մարզ) արևմուտք, բլրի վրա (պահպանվել են ավերակները)։ Արենի գյուղը նշանավոր է իր խաղողով և դրանից պատրաստվող գինով:

Գյուղի արևելյան եզրին՝ բարձունքի վրա, գտնվում է Ս.Աստվածածին եկեղեցին։

Մոզրովի քարանձավ

Մոզրովի քարանձավը գտնվում է Մոզրով գյուղ տանող ճանապարհի աջ կողմում:

Այն բացվել է ճանապարհաշինարարական աշխատանքների ժամանակ: Քարանձավը խորանում է ավելի քան 300մ: Հսկայական սենյակներում ամենուրեք վերևից ու ներքևից ցցված են մեծ քանակությամբ շթաքարեր: